ماه فرو ماند از جمال محمد سرو نباشد به اعتدال محمد قدر فلك را كمال و منزلتی نیست در نظر قدر با كمال محمد

میلاد مسعود پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله – اول عام الفیل / 17 ربیع الاول
آخرین پیامبر الهی در 17 ربیع الاوّل از پدری به نام "عبدالله بن عبدالمطلب" و مادری به نام " آمنه بنت وهب" دیده به جهان گشود و با انوار رخسار و جمال منوّرش، جهان تیره و تاریك، به ویژه عربستان را روشن گردانید. پدرش عبدالله بن عبدالمطلب، پیش از تولد فرزندش محمد(ص)، در حالی كه همسرش آمنه، به چنین فرزندی، حامله بود، به همراه سایر بازرگانان قریش، جهت سفر تجاری عازم شام گردید و در بازگشت از شام، در یثرب(مدینه منوّره) بیمار شد و در همان جا درگذشت و توفیق دیدار نوزاد خویش را نیافت. وفات عبدالله، دو ماه و به روایتی هفت ماه پیش از تولد فرزندش حضرت محمد(ص) بود. امّا آمنه، مادر گرامی رسول خدا(ص)، كه به تقوا، عفت و پاكیزگی در میان بانوان قریش معروف بود، پس از تولد نور دیده‏اش حضرت محمد(ص)، چندان در این دنیای فانی زندگی نكرد. وی، دو سال و چهار ماه و به روایتی شش سال، پس از میلاد رسول خدا(ص)، در بازگشت از یثرب، در مكانی به نام "ابوا" بدرود حیات گفت و در همان مكان مدفون شد. رسول خدا(ص) پس از تولد، در كفالت جدش عبدالمطلب، بزرگ و سید قریش مكه، قرار گرفت. عبدالمطلب جهت شیر دادن نور دیده‏اش محمد(ص)، در آغاز وی را به "ثویبه"، آزاد شده ابولهب سپرد ولی پس از مدتی وی را به "حلیمه دختر عبدالله بن حارث سعدیه" واگذار كرد. حلیمه، در ظاهر اگر چه دایه وی بود، ولی در حقیقت به مدت پنج سال از او مراقبت و مادری كرد. پیامبر اسلام(ص) از دوران كودكی دارای دو نام بود. یكی "محمّد" كه جد بزرگوارش عبدالمطلب، برای وی برگزید و دیگری "احمد" كه مادر ارجمندش آمنه، آن را انتخاب كرده بود. از امام صادق)ع( روایت شد كه ابلیس، پس از رانده شدن از رحمت الهی، می‏توانست به هفت آسمان رفت و آمد كند و خبرهای آسمانی را گوش دهد، تا این كه حضرت عیسی (ع) دیده به جهان گشود، از آن پس، ابلیس از سه آسمان فوقانی ممنوع شد و تنها در چهار آسمان پایین‏تر، رفت و آمد می‏كرد. ولی چون حضرت محمد(ص) به دنیا آمد، ابلیس از تمام آسمان‏ها رانده شد و رفت و آمدش ممنوع گردید و غیر از او، تمامی شیاطین نیز با تیرهای شهاب از آسمان رانده شدند. هم چنین روایت شده است كه هنگام ولادت فرخنده حضرت محمد(ص)، ایوان كسری شكاف برداشت و چند كنگره آن فرو ریخت و آتش آتشكده بزرگ فارس خاموش شد؛ دریاچه ساوه خشك گردید؛ بت‏های مكه سرنگون شدند؛ نوری از وجود آن حضرت به سوی آسمان بلند شد كه شعاع آن فرسنگ‏ها را روشن كرد؛ انوشیروان، پادشاه ساسانی ایران و مؤبدان بزرگ دربار وی، خواب‏های وحشتناكی دیدند؛ پس از استقرار در زمین، گفت: اَللّهُ أكْبَرُ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ كَثیراً، سُبْحانَ اللّهِ بُكْرَهً وَ أصیلاً. گفتنی است كه تاریخ نگاران و سیره نویسان شیعه و اهل سنت، با این كه در سال و ماه تولد آن حضرت، اتفاق نظر داشته و می‏گویند كه آن حضرت در اوّل عام الفیل، برابر با سال 570 میلادی و در ماه ربیع الاوّل دیده به جهان گشود، ولی درباره روز تولد وی، اختلاف نظر دارند. شیعیان، معتقدند كه رسول خدا(ص) در روز جمعه، مصادف با 17 ربیع الاوّل، به دنیا آمد و اهل سنت می‏گویند كه تولد وی، روز دوشنبه دوازدهم ربیع الاوّل بوده است.اما از این كه سال تولد پیامبر(ص) را "عام الفیل" می‏نامند، بدین جهت است كه دو ماه و هفده روز پیش از تولد پیامبر)ص، یعنی در نخستین روز محرم سال 570 میلادی، فیل سواران "ابرهه" به مكه هجوم آورده و قصد نابودی كعبه و مسجدالحرام را نمودند ولی با معجزه شگفت الهی سركوب شدند.


17 ربیع الاول - زادروز فرخنده امام جعفر صادق (ع) - سال 83 هجری قمری
امام جعفر صادق (ع) در روز جمعه، به هنگام طلوع فجر و به روایتی در روز دوشنبه، هفدهم ربیع‏الاوّل سال 83 قمری دیده به جهان گشود و عالم انسانی را با انوار طیّبه خویش تابناك نمود. پدرش امام محمد باقر)ع ( وی را به نام عموی نیاكانش جعفر طیّار(ع)، "جعفر" نام نهاد. حضرت جعفر بن محمد(ع) دارای یك كنیه معروف به نام "ابوعبدالله" و دو كنیه غیر معروف به نام‏های " ابواسماعیل" و " ابوموسی" بود. هم چنین، دارای القابی چند بود كه معروف‏ترین آن‏ها عبارت است از: صادق، صابر، طاهر و فاضل.

شیعیان و محبّان اهل بیت(ع)وی را به " صادق آل محمد(ص) " می‏شناسند. زیرا آن حضرت، هرگز سخنی جز راست و درست، چیزی نفرمود. پدر ارجمندش ،امام محمد باقر (ع) است كه نَسَب وی با دو واسطه به امیر مؤمنان حضرت علی (ع) و با سه واسطه به پیامبر اكرم (ص) منتهی می‏گردد.

مادر گرامی امام جعفر صادق (ع)، فاطمه، معروف به " اُمّ فروه" از زنان نیكو سرشت، نیكوكار و نیكورفتار عصر خویش بود. این بانوی باتقوا و متدّین، از جهت فضیلت و منقبت، سرآمد زنان روزگار خود به شمار می‏آمد و امام صادق(ع) در شأن و مقام وی فرمود: مادرم از زنانی بود كه ایمان داشت، تقوا پیشه كرده و نیكوكاری می‏نمود و خدا، نیكوكاران را دوست دارد.

امام جعفر صادق (ع) به مدت دوازده سال، حیات با بركت جدّ گرامی‏اش امام زین العابدین (ع) را درك كرد و از مكتب تربیتی و علمی وی بهره وافر یافت. هم چنین، آن حضرت به مدت 32 سال از وجود شریف پدرش امام محمد باقر (ع) برخوردار بود و در تمام رویدادهای مهم در كنار پدر ارجمندش قرار داشت. مدت امامت امام جعفر صادق(ع)، 33 سال و ده ماه (از ذی حجه سال 114 تا 25 شوال سال 148 قمری) بود و در ایّام زندگی با بركت خویش با خلافت غاصبانه چند تن از خلفای اموی و دو تن از خلفای عباسی به شرح ذیل معاصر بود: