نویسنده سریال «بامداد خمار» گفت: تلاش كردیم زبان اثر را غنیتر كنیم، چند خط داستانی جدید بیفزاییم و ادبیات داستانی را به ادبیات دراماتیك تبدیل كنیم.
به گزارش روابط عمومی رادیو نمایش، حسین كیانی، از كارگردانان باسابقه تئاتر، در گفتوگو با برنامه «پشت جلد» رادیو نمایش درباره حضور در سریال «بامداد خمار» و پذیرفتن مسئولیت نویسندگی سریال گفت: اسفندماه 1402 و فروردین سال 1403 دیداری با خانم نرگس آبیار داشتم و موضوع همكاری به طور رسمی مطرح شد. این پروژه پیشتر سابقهای داشته و بخشی از كار نیز تولید شده بود، اما آن نسخه به طور كامل كنار گذاشته شد. پس از آن، كار به آقای قاسمی و خانم آبیار سپرده شد و من نیز به عنوان نویسنده از سوی ایشان دعوت شدم.
كیانی ادامه داد: با توجه به سابقهای كه در زمینهی ادبیات عامه و ادبیات دوره قاجار در بیش از 20 سال گذشته داشتم همكاریمان آغاز شد. بد نیست اشاره كنم كه در سال 1384 نمایشنامهای به نام آش قجری نوشتم كه بهعنوان متن برگزیده تك قسمتی رادیو انتخاب شد. دوستان این سابقهها را میشناختند و بر همین اساس با من تماس گرفتند و كار آغاز شد.
این كارگردان تئاتر بیان كرد: تأكید خانم آبیار این بود كه ادبیات خالص و كمتر شنیدهشده دوره قاجار، شامل اصطلاحات، ضربالمثلها و ویژگیهای زبانی آن دوره، احیا شود و در دیالوگهای شخصیتها جاری باشد. اگر رمان «بامداد خمار» را خوانده باشید، میدانید كه رمان زبان ساختارمندی ندارد و خیلی از زبان دوره قاجار بهره نبرده است. تنها بهصورت محدود از اصطلاحات آن دوره استفاده كرده است. با وجود جذابیت و كشش رمان، كتاب چندان زبانمند نیست.
كیانی افزود: ما تلاش كردیم زبان اثر را غنیتر كنیم، چند خط داستانی جدید بیفزاییم و ادبیات داستانی را به ادبیات دراماتیك تبدیل كنیم، كاری كه معمولا اقتباسگر انجام میدهد. یعنی موقعیتهای توصیفی رمان باید بسط پیدا كند، كشمكشها افزوده شود و شخصیتهایی كه در رمان منفعلاند، در سریال فعال شوند تا بتوانند روایت را پیش ببرند. تجربه خواندن رمان با تجربه دیدن یك سریال تلویزیونی گسترده كاملاً متفاوت است.نویسنده سریال «بامداد خمار» گفت: در مجموع تلاش شد جذابیتهای رمان تقویت شود و زبان آن به ادبیات عامیانه و ادبیات رسمی دوره قاجار نزدیكتر گردد. خوشبختانه منابع پژوهشی دوره قاجار در سالهای اخیر فراوانتر شده و پژوهشگران ارجمند آثار ارزشمندی منتشر كردهاند كه مورد استفاده قرار گرفت.
كیانی با اشاره به تجربهاش در زمینه اقتباس در تئاتر خاطرنشان كرد: پیش از این چند بار در تئاتر اقتباس انجام داده بودم اما در حوزه ادبیات داستانی ایرانی و در عرصه تصویر، بامداد خمار نخستین تجربه جدی و قابلتأمل من بود. آن تجربیات قبلی بسیار كمككننده بود. یعنی با دلشوره و اضطراب وارد كار نشدم و دستم پر بود.
كارگردان نمایش «شورهزار» بازتابهای سریال در میان مخاطبان را مثبت ارزیابی كرد و گفت: ادبیات ما، چه دوره قاجار و چه دورههای پیشین، ظرفیت بالایی برای ارتباط با مخاطب امروز دارد. یكی از نكاتی كه بسیار بر آن تأكید داشتیم، حفظ ادب در زبان اثر بود. متأسفانه در برخی سریالهای شبكه خانگی شاهد نوعی بیسامانی و ولنگاری زبانی هستیم كه باعث تخریب زبان میشود. ما تلاش كردیم زبان را نه تنها ترمیم كنیم، بلكه چیزی به آن بیفزاییم. زبان امروز در فضای مجازی در حال فرسایش است و ما میخواستیم ظرفیتهای زبان فاخر را یادآوری كنیم. زبانی ادبمند و دراماتیك كه بتواند به فرهنگ زبانی جامعه كمك كند.
برنامه «پشت جلد» به تهیه كنندگی سجاد كلبادینژاد اجرا و سردبیری احمد محمدتبریزی و عطیه موذن و گزارشگری آوا نوری یكشنبه ها ساعت 21 تا 22 از شبكه رادیویی نمایش پخش می شود.